W czwartek 22 maja odbyły się kolejne konsultacje społeczne dotyczące zmian w systemie naliczania opłat za gospodarowanie odpadami w Gliwicach. Tym razem spotkanie miało miejsce w Szkole Podstawowej nr 11 przy ul. Pocztowej 31 w dzielnicy Ligota Zabrzańska.

Wśród uczestników dominowali zwolennicy metody „od osoby”. Kilkoro mieszkańców jednoznacznie zadeklarowało poparcie dla tego rozwiązania. – Najkorzystniejsza jest metoda od osoby, ale jeśli opłaty wzrosną o 20% (przez znikające deklaracje), to nie wiem, czy nadal będzie to najlepsze rozwiązanie – zauważyła jedna z mieszkanek, wskazując na niepewność związaną z kosztami.

Inny mieszkaniec podkreślił, że jego zdaniem różnice między metodami nie są aż tak drastyczne. – Najbardziej uczciwa byłaby metoda od ilości oddanych śmieci, np. z użyciem kodów QR na workach – powiedział. Specjaliści z urzędu przypomnieli jednak, że taka metoda nie jest dopuszczalna od 2013 roku.

Deklaracje, terminy i zasady

Część uczestników spotkania pytało o kwestie praktyczne. Jedno z pytań dotyczyło obowiązku składania deklaracji: czy każda osoba musi to robić samodzielnie? Przedstawiciele Urzędu Miejskiego wyjaśnili, że w przypadku budynków wielorodzinnych odpowiedzialność spoczywa na zarządcy, który zbiera informacje od mieszkańców.

W przypadku zmiany metody, nowe deklaracje będą składane najwcześniej od stycznia 2027 roku. Jak podkreślił przedstawiciel UM, w 2025 roku ma zapaść decyzja o ewentualnej zmianie, a rok 2026 zostanie przeznaczony na dostosowanie systemu. Jeśli wybrana zostanie metoda zależna od zużycia wody, deklaracje będzie trzeba składać z częstotliwością zależną od ustalonego okresu korekty – rozważany jest m.in. cykl roczny.

Pojawiło się również pytanie, jak często trzeba aktualizować deklarację przy metodzie od osoby. Urzędnik wyjaśnił, że obowiązek aktualizacji występuje w przypadku zmiany liczby mieszkańców, np. narodzin dziecka – wtedy jest miesiąc na złożenie nowej deklaracji.

Pomoc dla najuboższych

Przedstawicielka Ośrodka Pomocy Społecznej w Gliwicach przypomniała, że dofinansowanie do opłat za odpady już funkcjonuje w przypadku obecnej metody od powierzchni. Obecnie przysługuje ono osobom powyżej 60. roku życia, z dochodem do 2500 zł miesięcznie netto. Po wakacjach próg ma zostać podniesiony – do 4040 zł dla osoby samotnej lub 3200 zł netto na osobę w rodzinie. Wywiad środowiskowy jest ważny przez rok.

Pojawiło się też pytanie, czy ewentualna zmiana na metodę od zużycia wody wpłynie na możliwość uzyskania pomocy. Specjalistka z OPS wyjaśniła, że obecnie dofinansowanie dotyczy wyłącznie obowiązującej metody od powierzchni, więc w przypadku zmiany konieczne będzie ustalenie nowych zasad.

Uwagi mieszkańców i odpowiedzi urzędników

Uczestnicy spotkania podnosili również kwestie dotyczące systemu gospodarowania odpadami jako całości. Pojawił się postulat, by osoby mieszkające w domach jednorodzinnych mogły indywidualnie wybierać metodę opłaty. Urzędnicy wyjaśnili, że takie rozwiązanie nie wchodzi w grę – metoda musi być jednolita dla całego miasta.

W odpowiedzi na pytania o problem dzikich wysypisk przypomniano, że obecnie wiele nielegalnych odpadów pochodzi od przedsiębiorców, a nie mieszkańców. Podkreślono, że liczba dzikich wysypisk drastycznie spadła od 2013 roku, a mieszkańcy mogą oddać znaczną ilość odpadów w ramach już opłaconej usługi.

Przyszłość systemu i kolejne zmiany

Spotkanie zakończyło się przypomnieniem, że projekt uchwały przygotuje urząd, a decyzję podejmą radni – nie będzie to głosowanie większościowe, ale analiza argumentów i problemów zgłoszonych przez mieszkańców. Raport z konsultacji zostanie przekazany prezydentce miasta.

Specjaliści z UM zaznaczyli, że trwają prace nad innymi zmianami w systemie. Planowane jest m.in. zniesienie limitu odbioru bioodpadów, rozszerzenie odbioru na tekstylia oraz ewentualny podział miasta na sektory, który umożliwi wejście innych firm niż obecnie działający operator.

(Bona Fides)