10 czerwca odbyło się kolejne, tym razem już przedostatnie spotkanie konsultacyjne dotyczące metod naliczania opłat za odpady w Gliwicach. Zorganizowano je w Centrum 3.0 przy ul. Studziennej 6. W wydarzeniu uczestniczyło 31 osób.

Dyskusję rozpoczęła mieszkanka, która zwróciła uwagę, że osoby mieszkające samotnie przez wiele lat niesprawiedliwie płaciły więcej, niż wynikałoby to z ich faktycznego zużycia. Jej zdaniem obecna metoda powinna zostać zmieniona na jedną z pozostałych, aby samotne osoby poczuły, że ich głos jest brany pod uwagę. Kolejna rozmówczyni zgodziła się z poprzedniczką, że obecny system jest krzywdzący.

Problemy z metodą „od osoby” i „od wody”

Inny uczestnik zauważył, że metoda „od osoby” również może być niesprawiedliwa – zwłaszcza wtedy, gdy właściciele mieszkań nie deklarują faktycznej liczby lokatorów, co często zdarza się w przypadku najmu dla studentów. Z kolei metoda „od wody” również nie jest jego zdaniem idealna, ponieważ trudno dokładnie ustalić liczbę mieszkańców czy generowanych odpadów tylko na podstawie zużycia wody. Według niego najlepsza byłaby opłata „od worka”, ale ta metoda nie jest dopuszczona przez ustawę. Dlatego uważa, że obecny system powinien zostać utrzymany.

Samotni płacą najwięcej – głosy krytyki

Wielu mieszkańców podkreślało, że osoby mieszkające samotnie są najbardziej poszkodowane obecnym systemem. Pojawiły się również głosy krytykujące wieloosobowe rodziny, a także osoby, które nie segregują odpadów. Padła propozycja, by wprowadzić metodę „od wody”, która mogłaby przyczynić się do jej oszczędzania i działać proekologicznie.

Hybrydowe rozwiązanie?

W trakcie spotkania zaproponowano także hybrydowe rozwiązanie, ponieważ – jak stwierdzono – każda z metod jest niesprawiedliwa dla jakiejś grupy mieszkańców. Ekspertka z Wydziału Usług Komunalnych UM w Gliwicach wyjaśniła, że można różnicować podejście w zależności od rodzaju zabudowy (np. zabudowa wielorodzinna vs. jednorodzinna), jednak nie jest możliwe, by każdy mieszkaniec samodzielnie wybierał preferowaną metodę.

Dopłaty dla samotnych seniorów

Jedna z mieszkanek wyraziła niechęć wobec dopłat ze strony ośrodka pomocy społecznej do wywozu odpadów. Jej zdaniem miasto powinno po prostu sprawiedliwie rozliczać wszystkich mieszkańców. Pojawił się również głos krytykujący praktykę stosowaną w przypadku ubiegania się o dopłatę do wywozu odpadów komunalnych. Kolejna osoba zwróciła uwagę, że procedura ta wymaga wizyty pracownika Ośrodka Pomocy Społecznej w mieszkaniu osoby ubiegającej się o wsparcie, celem przeprowadzenia wywiadu środowiskowego. W jej opinii taki obowiązek jest nadmiernie ingerujący i stygmatyzujący. Dodała, że wiele osób rezygnuje z ubiegania się o dopłatę właśnie z obawy przed naruszeniem ich prywatności oraz brakiem poczucia komfortu podczas takiej wizyty. W jej ocenie pomoc społeczna powinna opierać się na zaufaniu i uproszczonych procedurach, a nie na kontroli, która może wywoływać poczucie upokorzenia czy skrępowania.

Śródmieście i wynajem – kolejne argumenty za metodą „od wody”

Jedna z mieszkanek wskazała, że żadna metoda nie jest całkowicie sprawiedliwa, ale najbardziej niesprawiedliwa jest obecnie obowiązująca. W dzielnicy Śródmieście wiele mieszkań jest wynajmowanych, co sprawia, że metoda „od osoby” jest problematyczna. Dlatego uznała, że najlepszym rozwiązaniem byłaby metoda „od wody”. Inna uczestniczka dodała, że w metodzie „od osoby”, przy braku obowiązku meldunkowego, zarządcy mogliby być zasypywani zgłoszeniami od sąsiadów, którzy podejrzewają błędne deklaracje. Według niej doprowadziłoby to do chaosu. Uznała, że metoda „od wody” jest najlepsza, bo zmusiłaby mieszkańców do instalacji liczników. 

Pytania techniczne i odpowiedzi ekspertów

Zadano pytanie, jak często należy aktualizować deklarację przy zmianie metody i jak wygląda rozliczenie w zabudowie wielorodzinnej. Ekspertki wyjaśniły, że deklarację należy aktualizować przy każdej zmianie, a rozliczenia w budynkach wielorodzinnych będą  oparte na indywidualnych licznikach. Padło również pytanie o stawki opłat dla przedsiębiorców. Urzędnicy odpowiedzieli, że przedsiębiorcy zawierają indywidualne umowy z firmami wywozowymi.

Woda to nie śmieci – różne punkty widzenia

Jedna z mieszkanek uznała metodę „od osoby" za najbardziej sprawiedliwą, ponieważ – jej zdaniem – zużycie wody nie zawsze przekłada się na ilość produkowanych śmieci. Dzieci i osoby chore zużywają dużo wody, ale nie generują proporcjonalnie większej ilości odpadów. W dyskusji pojawiły się również opinie, że nawet krótkie wizyty wnuków u seniorów mogą podnosić opłaty, co jest niesprawiedliwe, a także przypomnienie, że „to nie metry generują śmieci”.

(Bona Fides)